BİLİM

>>> Mesut Dönmez

Taşınabilir Bilgisayarlar
ve
Kablosuz İnternet

Bugün özellikle gençler ve iş sahipleri, bilgisayarlarındaki bilgilerin, programların, dosyaların her an el altında olmasını istiyorlar.

Son yıllarda tüm bilgisayar teknolojilerinde olduğu gibi taşınabilir bilgisayarlarda da oldukça gelişme kaydettiler. Bu bilgisayarlara notebook, laptop, portable PC de denebilir. Internet’in gelişimi, kişisel bilgisayar sistemlerin performanslarının artması, bilgisayarlar ile yapılabilecek işlemlerin çeşitlenmesi, kullanımlarının basitleşmesi bilgisayarları hayatımızda çok daha önemli bir konuma gelmiştir. Artık bilgisayarlarla işimizde banka hesaplarımıza ulaşabiliyor, alış veriş yapabiliyoruz. Okulda ödevlerimiz için kaynak olarak kullanabiliyoruz, bilgisayarda oyun oynayabiliyoruz, evde film seyredip müzik dinleyebiliyoruz, uzaklardaki tanıdıklarımızla ücretsiz sesli ve görüntülü haberleşebiliyoruz. E-posta artık normal mektup haberleşmesinin yerine geçti bile. Kısacası bilgisayar ve Internet günlük hayatımızın bir parçası olup çıktı.

Bugün özellikle gençler ve iş sahipleri, bilgisayarlarındaki bilgilerin, programların, dosyaların her an el altında olmasını istiyorlar. Her yerden Internet’e ulaşabilmek, gerekli işlemlerini yapabilmek artık bir gereklilik halini alıyor. Bunu bize sağlayacak olan da kablosuz ağ teknolojileri ve taşınabilir bilgisayarlardır. Bu iki konu gerçekten birbirini tamamlayan iki parçadır. Taşınabilir bilgisayarlar bize belli bir yere bağlı kalmadan çalışma imkânı sağladılar. Internet’e erişimde iki ayrı kablosuz erişim imkanı mevcut. WLAN (Wireless Local Area Network) veya Wimax (Worldwide Interoperability for Microwave Access). WLAN ofis, işyeri, ev gibi küçük ölçekli veya kapalı küçük mekânlarda kullanılan sistemdir. Wimax ise daha büyük ölçeklidir. Bu geniş alan kablosuz erişim olarak tanımlanabilir. Wimax teknolojisinde baz istasyonlar kullanılarak, bunların çevresinde 2 – 10 km arası alanlarda erişim sağlanabiliyor.

Ülkemizde Yozgat'ın bazı köylerinde kurulmuş ve kullanılmakta olan böyle sistemler var. Bu sistemler GSM şebekeleri gibi düşünülebilir. Yani belirli bir alanı kapsayan baz istasyonları ve bu bölge içindeki kablosuz bağlantı imkanı olan bilgisayarlar tarafından kullanılan bir sistem.

Taşınabilir bilgisayarların gelişimi

İlk taşınabilir bilgisayarlara bir örnek

İlk çıkan taşınabilir bilgisayarlar ile bugünküler arasında çok büyük farklar var. Resimde eski taşınabilir bilgisayarlara bir örnek görülüyor. Bu bilgisayar yaklaşık 12,7 kg.’dı. Taşınabilir bilgisayarlar bugün eskiye göre çok daha hızlı, güçlü, hafif, daha uzun pil dayanımına sahipler. Yeni nesil ortalama bir dizüstü bilgisayar bundan 4 kat daha hafiftir ve 3 kg altı ağırlıklar normal sayılmaktadır.

Yeni nesil taşınabilir bilgisayarlar özellikleriyle artık masaüstü bilgisayarları ile yarışacak seviyeye geldiler. Fiyatları da makul seviyelere indi, neredeyse aynı fiyatlara masaüstü veya taşınabilir bilgisayar alabiliyoruz. Bu durumda bilgisayar alımında geriye ihtiyaçlar ve kişisel tercihler kalıyor. Taşınabilir bilgisayarların bazı dezavantajları da yok değil. Bunların en önemlileri üzerinde yapacağınız donanım değişikliklerinin sınırlı ve pahalı olması ile garanti dışı arızaların oldukça yüksek maliyetler oluşturmasıdır.

İşlemci firmalarının yeni ürünleri

Günümüz taşınabilir bilgisayarları yeni teknolojileri ile oldukça başarılı performans çiziyorlar. Bunun ardında yarıiletken üreticisi Intel firmasının geliştirdiği ve bugün hemen hemen tüm taşınabilir bilgisayarlarda kullanılan Centrino teknolojisi. Bu sadece bir işlemciyi belirten bir kavram değil, işlemci, anakart chipseti ve tümleşik kablosuz ağ kartından oluşan bir platformdur. Bu teknoloji ile daha az enerji harcayarak daha hafif, daha uzun pil dayanımına sahip olan taşınabilir bilgisayarlar üretilebilmiştir.

Intel firması bu platform ile taşınabilir bilgisayar piyasasında oldukça güçlü konuma geldi, fakat rakibi yine yarıiletken üreticisi AMD firması da buna cevap olarak 64 bitlik Turion işlemcisini çıkarttı. Bu işlemci ile yakın zamanda Microsoft tarafından piyasaya çıkartılacak 64 bitlik Windows Vista işletim sistemine kendini hazırlamış oldu. 64 bit, daha büyük bellek alanlarının adreslenebilmesini ve daha büyük verilerin tek bir saat çevriminde işlenebilmesini olanaklı kılacaktır. Intel ise yine masaüstü bilgisayarlarda kullanılan çift çekirdekli işlemcilerini taşınabilir bilgisayarlar için üretmeye başladı. Çift çekirdekli işlemciler aynı paket içinde birlikte çalışan iki ayrı işlemciden oluşurlar. Böylece bilgisayar birçok uygulamayı birbirlerini engellemeden gerçek eş zamanlı olarak çalıştırabilir. AMD ve Intel firmaları arasındaki rekabet, sürekli daha iyi ürünlerin üretilmesini sağlıyor.

İnsanlar Internet’e oturdukları bir kafede, havalimanında, evin herhangi bir odasında ulaşmak, bilgisayarlar ile yazıcı arasında kablolar olmadan baskı almak, çalışırken özgür olmak istiyorlar. Bugün bu çözümler belki kısıtlı sayıdaki yerde kullanılabiliyoruz ama gitgide yaygınlaşmakta. Bazı ülkelerde şehir bazında bazı projelerden bile bahsedilmektedir. Kim bilir gelecekte bu sistemler bize daha ne gibi avantajlar getirecekler?